رقابت ۲۲ نفر برای ۱۱ کرسی
روز جمعه دور دوم انتخابات مجلس در ۹ استان
با ۵ ماه تأخیر؛ روز جمعه ۲۱ شهریورماه، مرحله دوم انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۱۱ حوزه انتخابیه برگزار خواهد شد.
به گزارش پیام نو، با پایان یافتن انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی در دوم اسفندماه پارسال که در همان روزهای نخستین شیوع ویروس کرونا در ایران برگزار شده بود، شرایط کشور به گونهای و با چنان سرعتی تغییر کرد که برای ۱۱ حوزه انتخابیهای که کاندیداهای آن به دلیل عدم کسب رأی لازم از راهیابی به پارلمان بازمانده بودند راهی جز تعویق ۵ ماهه انتخابات باقی نماند.
در انتخاباتی که با اعلام عبدالرضا رحمانیفضلی وزیر کشور پس از اتمام شمارش آرا، آمار مشارکت در آن را ۲۴ میلیون و ۵۱۲ هزار و ۴۰۴ نفر از ۵۷ میلیون و ۹۱۸ هزار و ۱۵۹واجد شرایط اعلام کرد و مشخص شد که ۴۲.۵۷ درصد پای صندوقهای رأی رفته بودند، رقابت ۲۲ نفر برای کسب ۱۱ کرسی بهارستان به ۲۹ فروردین امسال موکول شد. اما باز هم ویروس کرونا مجال برگزاری آن انتخابات را نداد و شهریورماه بهعنوان زمان جدید برگزاری انتخابات اعلام شد که از میان دو تاریخ ۲۱ و ۲۸ پیشنهاد شده از سوی وزارت کشور، شورای نگهبان با تاریخ ۲۱ شهریور برای برگزاری مرحله دوم انتخابات موافقت کرد.
این ۱۱ حوزه انتخابیه -که در ۹ استان و ۲۴ شهرستان قرار دارند-، شامل: «لنجان» و «سمیرم» در استان اصفهان، «میانه» در استان آذربایجان شرقی، «بیجار» در استان کردستان، «دهلران، دره شهر، آبدانان و بدره» در استان ایلام، «کرج، اشتهارد و فردیس» در استان البرز، «اهواز، باوی، حمیدیه و کارون» در استان خوزستان، «کرمانشاه» و «اسلام آباد غرب و دالاهو» در استان کرمانشاه، «زنجان و طارم» در استان زنجان و «کردکوی، ترکمن، بندرگز و گمیشان» در استان گلستان، میشوند که نامزدها موفق به کسب حد نصاب لازم برای ورود به مجلس، یعنی ۲۰ درصد آرای مأخوذه هم نشدند و باید در دور دوم انتخابات شرکت میکردند.
طبق ماده ۹ قانون انتخابات (اصلاحی ۳/۳/۱۳۹۵)- «چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از داوطلبان، حداقل یک پنجم آرا حاصل نگردید، انتخابات دومرحلهای خواهد شد؛ بدین معنی که از بین نامزدهایی که حداقل یک پنجم آرا را در مرحله اول به دست نیاوردهاند، فقط به تعداد دو برابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که بیشترین آرا را در مرحله اول داشتهاند، در انتخابات مرحله دوم شرکت میکنند و در صورتی که تعداد نامزدهای باقیمانده، کمتر از دو برابر باشد تمام آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند نمود».
به این ترتیب و با توجه به این که حوزههای انتخابیه ذکر شده در بالا، هر کدام به یک نماینده نیاز دارند، ۲۲ نفر به مرحله دوم انتخابات راه یافتهاند که در رقابت روز جمعه، ۱۱ نفر از بین آنان با رأی اکثریت مردم انتخاب و به مجلس راه مییابند.
در ماده ۸ (اصلاحی ۳/۳/۱۳۹۵) هم در خصوص میزان آرای مورد نیاز کاندیداها در دوره دوم انتخابات آمده است: «در انتخابات مجلس شورای اسلامی فرد منتخب در مرحله اول انتخابات، باید حداقل بیست درصد (۲۰%) از کل آرا را کسب نماید و انتخاب در مرحله دوم و همچنین انتخابات میاندورهای با کسب اکثریت نسبی به هر میزان است».
تعیین تکلیف ۵ کرسی باقیمانده در انتخابات ۱۴۰۰
با برگزاری این دور از انتخابات بازهم ۵ صندلی از بهارستان خالی میماند. ۳ نفر از منتخبان به دلیل ابتلای به ویروس کرونا جان باختند و دو نفردیگر هم به دلیل رد اعتبارنامه نمایندگی مجبور به ترک صندلی سبز بهارستان شدند.
فاطمه رهبر، منتخب مردم تهران و محمدعلی رمضانی دستک منتخب مردم آستانه اشرفیه پیش از آغاز مجلس یازدهم و عیسی جعفری، نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ هم کمی پس از شروع به کار مجلس بر اثر بیماری کرونا جان خود را از دست دادند.
با تأیید جعلی بودن مدرک تحصیلی سینا کمالخانی منتخب تفرش از سوی شورای نگهبان و رد اعتبارنامه غلامرضا تاجگردون از سوی نمایندگان مجلس، تعداد کرسیهای خالی بهارستان به عدد ۱۶رسید.
با برگزاری انتخابات در جمعه پیش رو، ۱۱ صندلی پر شده و ۵ کرسی باقیمانده هم در انتخابات میاندورهای و همزمان با انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ تعیین تکلیف خواهد شد.
طبق ماده ۴ قانون انتخابات مجلس اصلاحی سال ۹۷، چنانچه انتخابات یک یا چند حوزه انتخابیه اصلی، باطل یا به هر دلیل متوقف شود، به نحوی که منجر به عدم انتخاب نماینده گردد و اعتبارنامه منتخبین مورد تأیید مجلس واقع نشود یا به علت فوت، استعفا و هر علت دیگر، حوزه انتخابیهای، یک یا چند نماینده خود را از دست بدهد، انتخابات میان دورهای در حوزههای فاقد نماینده همزمان با یکی از انتخابات مذکور بر اساس اصل ششم قانون اساسی انجام میشود.
ترکیب مجلس، بدون تغییر
با این حال، پس از گذشت دو انتخابات، -مرحله دوم و میاندوره ای- میتوان ترکیب نهایی پارلمان از منظر گروههای سیاسی را مشخص کرد، اما در حال حاضر با در اقلیت قرار گرفتن اصلاحطلبان مجلس یازدهم، برگزاری انتخابات مرحله دوم که یازده نفر را به جمع بهارستان نشینان اضافه خواهد کرد، خیلی به حالشان فرقی نخواهد کرد.
در میان اسامی ۲۲ کاندیدایی که روز جمعه با هم رقابت خواهند کرد تنها دو یا ۳ نفر اصلاحطلب هستند و مابقی در جرگه اصولگرایان قرار دارند.
در جدول پیش رو، اسامی ۲۲ نامزد انتخابات مجلس یازدهم در دوره دوم به همراه آرای دوره اول آنان که کمتر از ۲۰ درصد مجموع رأی صحیح مأخوذه بوده آمده است.
منبع: روزنامه ایران