علی بیگدلی| استاد دانشگاه
نشانهها حکایت از پیروزی بایدن دارد
خود آمریکاییها هم نمیتوانند پیشبینی کنند که چه کسی به کاخ سفید وارد خواهد شد.
پیام نو| انتخابات آمریکا قابل پیشبینی نیست و حتی خود آمریکاییها هم نمیتوانند پیشبینی کنند که چه کسی با شرایط فعلی قطعا به کاخ سفید وارد خواهد شد؛ به این دلیل که انتخابات آمریکا یک انتخابات استثنایی در سطح جهان است و مردم مستقیما به رئیسجمهور رای نمیدهند بلکه هر ایالتی آرای خود را به کالج الکترال میفرستد و هر نمایندهای هم سهمی از این کارتها دارد که هر کارتی با یکصد تا 150هزار نفر جمعیت برابری میکند. بنابراین هر نامزدی بتواند 270 کارت الکترال بهدست آورد، حتما رئیسجمهور خواهد شد. همانطور که در انتخابات سال 2016 هم با اینکه هیلاری کلینتون سه میلیون رای بیشتر از ترامپ داشت، ولی به دلیل اینکه ترامپ توانسته بود از کارتهای الکترال بیشتری استفاده کند، به کاخ سفید راه یافت. از طرفی حدود هشت تا 10 ایالت در آمریکا هستند که به نسبت جمعیت خود سهم بیشتری از کارتهای الکترال دارند و هرکس بتواند آرای ایالتهای کالیفرنیا، تگزاس، میشیگان و نیویورک را بهدست آورد، به رئیسجمهور شدن نزدیکتر است. اکنون با اینکه جو بایدن جلوتر از ترامپ است ولی متوسط آرایی که در نظرسنجیها محاسبه میشود، دقت بیشتری دارد. درحقیقت اگر متوسط آرا را در سطح ایالات درنظر بگیریم در مورد پیشبینیها دقت بیشتری دارد اما آنچه الان از ظواهر امر تشخیص داده میشود، موقعیت نهچندان مناسب ترامپ است و البته باز هم نمیتوانیم با دقت و قاطعیت پیشبینی کنیم که کدامیک به پیروزی خواهند رسید. یکی از دلایل امکان موفقیت بایدن در این است که اولا بخشی از طرفداران پروپا قرص جمهوریخواه آقای ترامپ اخیرا از پیروزی ترامپ ابراز ناامیدی کردهاند که عجیب به نظر میرسد و از طرف دیگر، بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس که خودش تمایلات نومحافظهکاری دارد و از طرفداران ترامپ است، به وزارت خارجه انگلستان توصیه کرده ملاقاتهای جدیدی با سیستم وزارت خارجه جو بایدن برقرار کند. درواقع وقتی انگلستان چنین اظهارنظری میکند، نشان میدهد که موقعیت جو بایدن نسبت به ترامپ مناسبتر است. در این میان، نگرانی برخی حتی در صورت پیروزی جو بایدن تا وقتی به کاخ سفید راه یابد، وجود دارد اما احتمال حمله نظامی از سوی ترامپ در روزهای آخر ضعیف است و با توجه به اینکه خیلی اهل جنگ نیست، تلاش میکند از طریق مذاکره مشکلات را حل کند. اما در صورت پیروزی بایدن با اینکه خودش و معاونش به احیای مجدد برجام ابراز تمایل کردهاند، ولی با شرایط برجام گذشته تفاوت میکند. هر دو آنها پیشبینی کردهاند که اگر بخواهند وارد مذاکرات برجام شوند، دو ویژگی خواهد داشت؛ نخست اینکه برجام صرفا روی مسائل هستهای متمرکز نخواهد شد و مسائل دیگری مثل حقوق بشر، فعالیتهای موشکی و... را مدنظر خواهند داشت. ضمن اینکه براساس برجام قبلی، تعهدات ایران و محدودیت زمانی فعالیت هستهای ایران که تا 2025 به پایان میرسید ولی بنا به نظر بایدن در صورتی پیروزی این محدودیت تا سال 2030 یا بعد از آن هم ادامه خواهد داشت. به نظر میرسد فشارها بیشتر خواهد شد و حوزه تعهدات ایران از مسائل هستهای به مسائل دیگر هم سرایت خواهد کرد که البته به واکنش ایران نسبت به این انتظارات بستگی دارد. اما از طرفی آنقدر فشار اقتصادی بر دوش مردم سنگینی میکند که از تحمل خارج شده است. ایران از هشت کشور جهان نزدیک به 50میلیارد دلار طلب دارد که بخش بیشتر آن مربوط به چین است و بین 20 تا 22میلیارد دلار از چین طلب داریم. همان سفری که آقای همتی به عراق برای دریافت مطالبات داشته، دکتر ظریف هم به چین هم برای دریافت بخشی از مطالبات انجام داد اما هیچکدام موفق نشدند. ما FATF را نپذیرفتیم و با 18 بانکی که اخیرا مورد تحریم آمریکا واقع شد، منفذهای مالی و اقتصادیمان به سمت دنیا بسته شد. تصور نمیکنم چین در شرایط فعلی آمادگی سرمایهگذاری 400میلیارد دلار در ایران را داشته باشد و تا حدودی دور از ذهن به نظر میرسد. از طرف دیگر ساختارهای اقتصادی ما در شرایط فعلی توانایی جذب 400میلیارد را ندارد. بنابراین به نظر میرسد قرارداد بیستوپنج ساله با مشکلاتی مواجه شود و بیشترین هدف وزیر خارجه به پکن دریافت بخشی از مطالبات از چین است که نه میتواند به ما کالا دهد و نه پول پرداخت کند. همانند همان هدفی که دکتر همتی در عراق دنبال میکند تا دومیلیارد دلار طلب را دریافت کند. عراق قادر نیست کالاهای اساسی به ایران صادر کند و حتی شرکتهای عراقی که با بازار آمریکا ارتباط ندارند، درصورتی که کالا به ایران صادر کنند، دولت عراق از طرف آمریکا تحریم میشود.
منبع: روزنامه آرمان ملی