پیام نو| در عالم سیاست دو حوزه مرتبط باهم وجود دارد که یکی در حوزه راهبردی است یا استراتژیک و دیگری در حوزه تاکتیکی یا سیاستی است. واقعیت این است که انتخابات ایران و آمریکا شاید از لحاظ راهبردی و استراتژیک اثر متقابلی برهم نداشته باشند ولی نتیجه این انتخابات چه در ایران چه درآمریکا آثار تاکتیکی بر دو کشور دارد. اتفاقا کسانی که فرق این دو را نمی‌بینند، معمولا تحلیل‌های ناامیدکننده‌ای برای سیاست خارجی کشور دارند. اگر دولت ترامپ را با دولت اوباما مقایسه کنیم، می‌توانیم بهتر نتیجه‌گیری کنیم. زمانی که اوباما سر کار بود، بیشترین پیام‌های تنش‌زدایانه از طرف دولت آمریکا به دولت ایران داده شد ولی زمانی که ترامپ آمد، بالاترین پیام‌های تهدیدآمیز داده شد و حتی بین ایران و آمریکا خون هم ریخته شد یعنی دست ترامپ به خون شهید سپهبد سلیمانی‌ آغشته شد و همین مناسبات ایران و آمریکا را پیچیده‌تر کرد. ما نمی‌توانیم بین تحولاتی که در قبال آمریکای زمان اوباما شکل گرفت با تحولات زمان ترامپ، فرق قائل نشویم. اوباما ضمن اینکه تحریم‌های آمریکا هم به صورت راهبردی ادامه پیدا کرد ولی برجام که امضا شد، ایران تنها کشوری بود که پرونده‌اش ذیل فصل هفتم منشور رفت ولی با چند حکم جدی درآمد. هرچند برجام یک توافق بدون نقص هم نبود و در همان امضای برجام در گفت‌وگوی ویژه خبری مهمان بودم و به مواد 11 تا 13 قطعنامه 2231 که پاشنه آشیل برجام هست، اشاره کردم ولی نمی‌توانیم این را هم نادیده بگیریم که با برجام از 1248 نوع تحریم علیه ایران 915 نوع تحریم آن برداشته شد و ایران توانست بالغ بر 200 میلیارد دلار مبادلات اقتصادی و تجاری انجام دهد و قراردادهای مختلفی شکل گرفت. البته اتفاقی که افتاد این بود که ترامپ برجام را برهم زد اما دولت ایران هم از شرایط پسابرجام استفاده مناسب نکرد و خیلی خوشبینانه فرصت‌هایی را از دست داد ولی همین حالا کسانی که بین دولت ترامپ و دولت اوباما تفاوتی قائل نیستند و نمی‌خواهند تفاوتی هم بین دولت جو بایدن و دونالد ترامپ و بین جمهوریخواهان و دموکرات‌ها قائل شوند، تحلیل مأیوسانه‌ای است. به شخصه معتقدم اگر جو بایدن روی کار آید، اتاق امنی که بازیگران ضدایرانی کنار اتاق ترامپ و ریاست‌جمهوری آمریکا ایجاد کرده‌اند، تا حد زیادی برهم می‌ریزد و به هر حال دموکرات‌ها مجبور هستند که وارد سیاست تنش‌زدایی با ایران شوند. هرچند این شرایط به‌راحتی شرایط دوران اوباما نیست چون هم ترامپ و هم تیم ضدایرانی اطرافش یک مثلث نومحافظه کار ضدایران، صهیونیست‌ها و مرتجعین هستند، سعی کرده‌اند یکسری خطوط گسل راهبردی یا یکسری زخم‌های راهبردی و عمیق را در این مناسبات ایجاد کنند که حتی اگر دولت ترامپ هم کنار رود، دو طرف و دولت‌های بعدی به‌راحتی نتواند این زخم‌ها را ببندند که بزرگ‌ترین آن خون شهید سلیمانی بود که ریخته شد و خیلی اوضاع را پیچیده‌تر کرد.

ترامپ علاوه بر اینکه تلاش کرد 900 تحریم را برگرداند، بیش از 700 تحریم جدید هم اضافه کرد و سعی کرد شرایط تحریمی شدیدی ایجاد کند. ولی با این وجود معتقدم روی کار آمدن جو بایدن و دموکرات‌ها شاید در کوتاه‌مدت باعث تنش‌زدایی بین ایران و آمریکا نشود ولی در همان کوتاه‌مدت از تصاعد بحران یا گسترش و افزایش بیشتر بحران جلوگیری می‌کند و این نکته مثبتی است. اما تحلیل کلی انتخابات آمریکا اینگونه است که ترامپ در انتخابات 2016 در رقابت با هیلاری کلینتون هم بیش از دو میلیون عدد رای کمتر کسب کرد ولی ترامپ و تیم جمهوریخواه همراهش بازی با کالج الکترال را بهتر بلندند و همین حالا نظرسنجی‌های صورت گرفته بدون توجه به کالج الکترال صورت می‌گیرد و توجه‌اش به رای انباشته و رای خام مردم است ولی کالج الکترال رای‌هایی است که براساس معتمدین محلی یا قدرت‌های محلی شکل می‌گیرد و معتقدم کماکان آنچه برای ترامپ مهم است، سرمایه‌گذاری روی همین کالج الکترال‌هاست و از این نظر همان چیزی است که اردوگاه دموکرات‌ها را کماکان نگران نگه داشته است. کرونای ترامپ در حدی که خبری شد، جدی نبود ولی سعی کرد از این موضوع استفاده کند و بعد از آن با سبک جدیدی وارد فضای مناظراتی تازه شود. ترامپ تا قبل از شیوع ویروس کرونا، توانسته بود یکسری امتیازات اقتصادی خوبی از جمله کاهش نرخ بیکاری از 9 درصد به سه و نیم درصد را کسب کند ولی با شیوع کرونا بسیاری از دستاوردهای اقتصادی‌اش از بین رفت. در حقیقت ترامپ از کروناگرفتن خودش استفاده کرد برای اینکه بگوید نفر اول کشور آمریکا هم از کرونا آسیب دیده، دقیقا مثل دستاوردهای خودش آسیبی دیده که اجتناب‌ناپذیر است و سعی کرد مردم را به یک قضاوت وادارد تا او را با فضای قبل از کرونا ارزیابی کنند و نه با فضای بعد از کرونا.

منبع: روزنامه آرمان ملی